Dạo lày giời rét mướt, trâu bò chết cóng, dân tình co ro nằm trong chăn ấm hô khẩu hiệu "Tôi yêu Việt Nam" rồi cãi nhau chí chóe vui đáo để. Anh ngồi chồm hỗm quần đùi áo may ô, mồm mút mì tôm tự dưng hứng tềnh ghi lại vài giòng cảm xúc bất thình lình với quê hương ... giầu truyền thống cách mạng.

Cứ mỗi lần nghe đứa nào hét lên 2 tiếng "Việt Nam" là anh lại nổi da gà. Cái mớ đậu phụ bên trong vỏ não của anh lại hiện về chữ "L" to tướng - ấy là cái "làng", quê hương yêu mà không dấu của anh. Anh ăn nằm với thủ đô cũng lâu, dễ có đến hơn chục năm trước khi anh phắn dưng anh chả cảm tình mấy. Anh thấy HN lúc nào cũng nhàn nhạt bất kể đêm đông rét mướt hay ngày hè mất điện phành phạch quạt nan.

Làng anh xưa đẹp vãi lều. Cả làng mấy chục nóc nhà tựa lưng vào núi nhìn ra con sông ngoằn ngoèo quanh năm nước đầy ắp. Ngày hè nóng nực anh cùng chúng bạn trần truồng chạy ra bãi sông lăn lông lốc cho cát bám đầy mông rồi nhẩy đánh uỳnh xuống nước mát, đỡ phải kỳ cọ, đã vô cùng.

Tháng 7 mùa sim chín, trẻ trong làng lại mang bao tải lên núi hái mồm nghêu ngao bài đồng dao đại khái "yêu nhau lên núi hái sim, ăn cho tím mồm về sẽ ... có con". Anh và con bé Hiên hàng xóm tìm được bụi sim chúa, quả mập như ngón chân cái, hai đứa say sưa ăn đến tím ngắt cả mồm làm nó khóc hu hu cứ lo về có em bé. Hồi đấy anh bé chả biết gì bảo kệ mày đấy rồi chạy mất dép. Giờ anh nhớn biết làm thế nào để có em bé rồi thì chả biết nó lưu lạc phương nao ...

Hết mùa sim là sang mùa hạt dẻ. Từ bận ra tết ngó lên núi thấy chỗ nào có đám màu vàng ươm là rừng dẻ đang trổ hoa. Hoa dẻ dài lòng thòng treo thành từng chùm thơm nức. Tối đi ngủ mà vẫn thoang thoảng mùi hương bay từ trên núi xuống. Ông nội hay uống chè búp ướp hạt dẻ rồi bắn thuốc lào. Có bận ông đi vào nhà anh mon men kéo điếu bát làm 1 hơi say ngã ngửa đập đầu vào cột đau điếng lại còn bị bà nội phất cho 2 roi, ông nội thấy thế cười khằng khặc.  Sang thu dẻ chín, đám trẻ làng lại rủ nhau lên núi hái quả. Quả dẻ tròn xoe mà lại có gai dài, không cẩn thận nó đâm cho bật máu, quả nào chín là nứt, cứ theo kẽ nứt mà kéo ra là lấy được hạt. Hồi đấy anh giỏi trèo nên cứ đến chiều là anh với cái Hiên mỗi đứa một tải to vác ì ạch. Ra đến bìa rừng hai đứa kiếm củi đốt rồi chọn những hạt to nhất nướng ăn. Dẻ nướng thơm phức, mồm anh lại tứa ... nước bọt.

Có bận đang nằm cạnh cô bạn gái thân ... trên cả thân. Nàng rúc nách anh rồi thỏ thẻ "Con chúng mình sau này cho học trường quốc tế anh nhỉ!". Anh bật dậy như đỉa nhúng vôi, lôi cái mẩu cao su ném vào sọt rác rồi nhìn ra cửa sổ phòng trọ bảo "Không, con em học trường quốc tế, con anh phải học trường làng".

Ừ, cái quãng thời gian anh học tập dưới mái trường xã hội chủ nghĩa của làng anh là vui nhất đấy. Thuở ấy đi học là đi chơi, cứ đeo cái bảng con đục hai lỗ luồn dây tay cầm cục phấn là anh lại lên đường. Học thì ít mà bày trò nhắng nhít thì nhiều. Bọn anh chạy khắp trường, chui hết chỗ này chỗ khác không trốn tìm thì cũng oánh trận giả như phim Liên Xô không chấm Mỹ, bận rộn vô cùng. Rỗi rãi thì bợp tai bọn lớp dưới, kéo tóc các em xì tin, giấu ghế thầy hiệu trưởng, xát lá thị lên chỗ cô giáo ngồi ...

Trường anh có thầy hiệu trưởng hắc xì dầu ghê gớm. Thầy bắt được đứa nào nghịch là tay túm cổ tay kia tét đít mồm quạt ầm ầm. Phải bây giờ chắc thầy có clip trên báo mạng. Có bận anh mới chúng bạn ... tụt quần chơi trò vẽ rồng lên tường sau lớp học thì thầy nhìn thấy. Bọn kia chạy thoát hết, quần anh đứt dây chun nên ngã bổ nhào, thầy túm cổ anh rồi tét cho mông anh đỏ lừ. Anh tức thầy cho đến một bận anh nghịch dại ngã đập đầu vào hòn đá. Máu me chảy be bét trên mặt anh, thầy chạy xuống xé áo băng vội rồi bế anh chạy hùng hục ra trạm xá xã. Đường ra trạm xá phải băng đồi, anh mất máu mắt mờ dần rồi lịm đi, vẫn nhớ như in đôi mắt mở to đầy lo lắng và cái cằm bè bè râu lởm chởm ấy.

Làng anh giờ bê tông hóa toàn bộ rồi. Khu công nghiệp mọc lên, người làng có tiền đền bù thì xây nhà tầng, chặt tre xây tường cắm mảnh chai chi chít. Ngày xưa sang nhà hàng xóm chỉ cần hấp 1 cái là qua rào, giờ cổng sắt cao lừng lững, chó tây chó ta ngồi chồm hỗm, xa lạ vô cùng. Đồi núi trước bị phát quang đến trọc lốc, cây dẻ, cây sim tuyệt chủng, người ta trồng bạch đàn khắp nơi, nhìn cứ như rừng bên ... Úc.

Người làng anh giờ lạ hoắc. Các bác giai rỗi việc vì không có ruộng, vợ đi xuất khẩu công sức ở nước ngoài, suốt ngày tụ tập rượu chè, lô đề các kiểu. Thanh niên tóc xanh tóc đỏ nói nheo nhéo lai giọng xì gồng, hà lội. Công nhân nơi khác đến kéo theo karaoke xập xình rồi ca ve và nghiện cũng dập dìu theo ... én về.

Quê anh giờ xa vời vợi, chả phải anh xa quê mà quê xa anh ... :(