Avatar's Ice

Ghi chép của Ice

Máy tính ngày xưa - Hay chuyện phổ cập tin học và XXX ở VN


Hôm trước mẹ kêu công ty mẹ giờ chuyển hết sang dùng Linux với Open Office, bất tiện lắm nhưng phải làm thế để tránh bản quyền. Hôm nay lại ngồi nói chuyện lần đầu dùng máy tính với mấy bạn. Cười lăn bò và rặn ra cái note này.
~
Thực ra chuyện bản quyền windows mí lị phần mềm tầm 3 4 năm gần đây dân hơi giàu nước hơi mạnh (dù xã hội chưa công bằng và cá nhân anh thấy ngày càng kém văn minh) thì mới rộ lên. Chứ trước đây tầm ngắn là xịch năm xa hơn là 12 13 năm trước làm gì có.
Tầm 7 tuổi, anh rất là nhõng nên được mẹ đưa lên cơ quan suốt. Lên đấy được sờ vào máy tính, cài windows 95. Máy có trò Ninja shadow hay gì đấy (hồi bé chỉ nhớ mỗi chứ NinJa), mình là ninja áo đỏ, đi có đánh kiếm phóng tiêu (tất nhiên ko phải trò Ninja cứu mẹ trên 4 nút nhoa). Chơi say mê.
Cái máy tính đầu tiên được bố mẹ mua cho là hồi 12 tuổi. Máy Intel Pentium 2 400Mhz ổ cứng 4.3 Gb Ram 64 card màn hình 8mb màn Samsung lồi như mắt ốc với đôi loa Nicole trắng cài windows 98 (người hay máy, cái gì anh yêu là anh nhớ lắm). Trước đấy anh đã biết máy tính thế nào rồi, nhưng cảm giác có được cái máy đầu tiên quả là sướng đe0 tả (sau có lần ăn 100 điểm lô thì cũng sướng gần bằng). Máy tính hồi đấy vẫn chia ra là 386, 486, 586 và cao nhất là 686. Có được cái máy tính là kinh khủng lắm, nhất là máy như máy của anh. Bạn bè anh nhiều lắm thì Chip Celeron, hoặc mạnh hơn nhưng làm gì có Ram khủng khiếp 64 Mb như của anh :->

Chuyện xóa mù tin học: Các tượng đài và đĩa CD
Có máy tính thì tất nhiên sinh ra chuyện cài trò chơi. Máy mà ko có trò chơi thì dùng làm gì. Thế là anh đi mua đĩa. Đĩa trò chơi đầu tiên anh mua là đĩa mềm, có trò Ninja. Đĩa hỏng không chơi được, anh cáu format đĩa đi bán lại cho 1 thằng gần nhà. Tiền có được anh nhịn ăn sáng mấy bữa góp tiền đi mua hẳn đĩa CD. Cầm tiền ra hàng đĩa dõng dạc hỏi trò Đế chế (thấy mấy ông lớn lớn kêu trò này khủng khiếp lắm, ko chơi thì phí máy). Mua về hăm hở cài. Cài xong hăm hở bật. Màn hình tối đen xuống vào trò. Sướng run lên. Xong tự nhiên lóe sáng, out ra ngoài windows, báo lỗi. Anh chửi bậy - chửi bằng vốn từ non nớt của 1 cậu bé ngây thơ trong sáng. Mang ra hàng bắt đền chủ hàng bảo phải Cờ rách mới được. Anh hỏi Cờ rách là gì. Thế là dạy phải cóp đề cái này lên cái kia mới chạy được. Anh sáng mắt mang đĩa về nhà. Tất nhiên là chơi được. Chơi ngon, không lag tí nào. Oai đe0 tả.
(mình thấy mình còn khôn chán. Bạn tradaonline hồi mới dùng máy còn không biết copy file crack . Thế mà bây giờ code kiếc khiếp vđ =)) )

Mấy hôm sau xóm có thằng mua được máy. Nó không biết cài Đế chế. Anh bắt nó phải đi mua Coca cho anh, xong đứng ở phòng ngoài ko được xem anh cài vì cài trò chơi khó lắm, phải cực kỳ giỏi mới cài được cơ mà tao ko muốn mày xem. Thằng bé bình thường rất gấu nhưng lần này lại ngoan, cun cút đứng ngoài cửa.
Sau khi chơi AOE 1 thì anh chuyển sang chơi Heroes 3, Quake, Star Craft, Commandos, Half life và nhiều trò nữa. Thật là classic. Đến giờ anh vẫn chơi cả mấy trò trên, trừ Quake và Commandos. Game hồi đấy hay. Cái àny không phải hoài cổ mà là thật. Làm gì có game nào trường tồn bất tử như AOE hay Star Craft? Đồ họa tinh xảo mê ly, mà tởm nhất là game nào cũng chỉ vài trăm Mb. Anh không hiểu, không thể hiểu tại sao với trình độ kỹ thuật hồi đấy họ có thể làm games hay đến vậy? Hôm trước em anh cài Sim 2 full bộ gần chục Gb. Anh chẹp miệng ngày xưa ổ 10.2 gb của anh có hàng trăm bài hát, hàng chục trò chơi, chưa kể những phim vài chục Mb (phim-mà-ai-cũng-biết-là-p
him-gì-đấy :-$).
Sau khi cài game thì mày mò cài phần mềm. Quay lại chuyện bản quyền. Anh thật, đe0 có các anh crackers, in đĩa lậu với cả bán đĩa lậu thì dân VN giờ mù tin học ráo. Lấy đâu ra chỗ cho các bạn chém gió, chơi game, online mí lị post ảnh tự sướng. Đĩa CD phần mềm nổi tiếng nhất là bộ đĩa của Phạm Hồng Phước và Lê Hoàn. Theo anh 2 bác này, cùng Cảnh Đại ca - người bẻ khóa trò Lines huyền thoại đồng hành cùng biết bao thế hệ dân văn phòng nhà nước (bố anh là thần Lines), và NVH - một cracker siêu đẳng mua đĩa phần mềm và cài wins nào cũng thấy tên; những người này đáng được phong danh hiệu anh hùng vì phổ cập tin học. Ngoài ra vài anh hùng trong truyền thuyết nữa là cửa hàng Games Galaxy cùng hàng đe0 nào ở Lý Nam Đế anh chịu ko nhớ tên, vì cài bất kỳ games nào vào máy cũng thấy screen của 2 cửa hàng này. Thật là những tượng đài kỳ vĩ, điểm sáng 4000 năm. Bây giờ nghe nói 2 bác LH và PHP làm cho Echip, những người còn lại không biết đi đâu về đâu. Như bạn anh nói, những người đấy là thầy dạy tin học đầu tiên cho thế hệ anh và cả trước anh. Không có những người này, hồi đấy làm gì có ai đủ tiền mua những đĩa phần mềm bản quyền hàng chục đến hàng trăm usd (mà có thì cũng ko biết mua thế nào). (Đừng nói đến download trên Internet vì lúc đó down được cái soft 2mb to hơn đĩa mềm là kinh lắm rồi, anh em nể phục lắm rồi). Nhờ công ơn các vĩ nhân kia, bao nhiêu cậu bé đã mặc cho bố mẹ kêu la ỏm tỏi, lén lút bật máy tính khi bố mẹ đi vắng, rồi cài các thể loại phần mềm , mày mò mày mò để rồi thành developers, hackers, system engineer, software engineer, product manager hay đơn giản là người biết dùng máy tính như anh và các bạn bây giờ. Kính cẩn nghiêng mình, đời đời nhớ ơn các bác crackers trên.

Hồi đấy mua đĩa CD là 15k. Dĩ nhiên là chẳng thằng nào có tiền mua tất cả các đĩa, nên mới có trò thằng này mua đĩa 1 thằng kia mua đĩa 2, rồi đổi nhau, xước đĩa bắt đền. (trước đổi đĩa phần mềm sau đổi đĩa xxx - tí sẽ có phần mature content). Đĩa đek nào cũng là đĩa lậu. Hàng tháng anh dành tiền mua PC World (9800đ/quyển) và cả PC World cũ. Đầu tiên là lật mấy trang cuối xem điểm game tháng này rồi mai đến trường hỏi han xem thằng nào có chưa thì mượn hoặc giàu thì phi ngay ra hàng để mua. Xong rồi lật lại mấy trang đầu để xem tin và để quệt mồm cho nước dãi khỏi chảy khi thấy mấy cái máy trong mơ như Pentium 700 ram 128 ổ 20gb hay Apple Macintosh monitor trong case trong. PC World hồi đấy viết hay, bài nào ra bài đấy. Giờ lâu lắm lắm lắm lắm lắm lắm anh ko đọc báo công nghệ của VN.
Đĩa CD cũng là công cụ kiếm tiền đầu tiên của anh. Hồi đấy anh học cấp 2. Bạn anh là bạn Quang nhà ở Trung Tự, có chơi với 1 chủ hàng đĩa gần nhà tên là Phương (?), hàng đĩa là Pestie ‘n’ P (đưa đủ họ tên lên để nhắn tìm đồng đội). Hàng đĩa hồi đấy hiếm, ông nào máy tính có ổ ghi thì được phong thánh. Nhạc thì khan vì làm dek gì có nguồn. Bạn anh nghĩ ra trò làm đĩa CD nhạc theo yêu cầu. Anh là khách hàng gần như đầu tiên. Nhưng bạn anh hồi đấy không expand được thị trường và làm cũng ko xuể, thế là anh nhảy vào làm cùng. 14 tuổi. Hàng ngày anh nhận list orders trong lớp, trong trường và từ bạn bè bên ngoài của anh. Mấy thằng chia nhau mỗi hôm chạy ra Chợ trời mua đĩa trắng. Anh mua quen đến nỗi mỗi lần thò mặt ra là có ngay một chồng 100 CD trắng trước mặt, sau thành khách hàng thân thiết thì được tặng kèm đĩa gì-gì-đó (!). Ngoài ra có 1 thằng phải ngồi đánh máy các list bài hát, tìm ảnh đẹp đẽ rồi mang đi in. Xong 1 list orders thì đi trả hàng. Bọn anh bán hình như là 15k/đĩa, xong sau anh nghĩ ra trò in bìa màu với tên (thực ra là dùng word chèn chữ lên mấy ảnh FF), có thêm bìa thì thêm 7k. Bán đắt như tôm tươi. Cảm giác cầm được những đồng tiền đầu tiên kiếm ra nhờ làm việc chứ ko phải bán lại đồ cũ phấn khích đe0 tả. Business chạy đến khi cô chủ nhiệm bắt được lớp khác truyền nhau đĩa xxx nên hỏi bọn anh bán phải ko. Dĩ nhiên là ko nhưng mà sau đấy cũng dừng dừng, anh tách ra làm business riêng. (nghe oai kinh, thực ra là hồi đấy tìm ra 1 source cc chùa..:”>).

Internet, ttvnol và các websites thời tiền sử
Mua máy tính chừng 1 2 năm thì anh vật nài bố mẹ cài in tơ nét để lên mạng (giờ vẫn không hiểu sao mình xin được nối mạng). Lại một Cách mạng mới. Có máy tính đã kinh rồi, giờ anh còn có internet. Bạn bè trong khu nhìn cứ gọi là hết hồn. Nhìn các chú nối internet quả là thần kỳ. Modem xịn nhất bấy giờ là Model Dial-up 56kb, nhà anh chỉ dùng modem 28kb nhưng oai lắm rồi. Có lẽ nhiều bạn bây giờ không biết hoặc không còn nhớ Dial-up là gì. Hồi bấy giờ có mấy ISP là Netnam, VNN và FPT. FPT có fpt1280, VNN có vnn1269, netnam là for personal using. Nhà anh dùng Netnam (đến giờ anh vẫn thích Netnam vì service rất tốt). Mỗi lần muốn vào mạng là phải bật modem lên, gõ username passsword vào. Một dãy đèn trên modem sẽ chạy ngược xuôi nhấp nháy tán loạn, kèm theo tiếng tích tích tè tè rè rè nghe rất khó chịu nhưng anh thấy như là nhạc trữ tình. Hết tích tè thì vào được mạng. Vào được mạng là đứt điện thoại. Cũng vì thế nên tháng nào anh cũng bị mắng vì bao nhiêu người gọi về nhà máy đều bận, hoặc hóa đơn điện thoại lên mấy trăm nghìn. Nhưng cũng đáng bị mắng chứ, vì vào được mạng. Sau có mấy cái acc chùa là topvbvpctn  cực kỳ noỉo tiếng 1 thời, ko hiểu sao ông nào cũng biết =)). Anh em dùng chùa tận mấy tháng, sau còn có cả 1 lfile excel account chùa để dùng. Chủ tài khoản chắc là mấy CQNN, tiêu tiền ko phải nghĩ nên bao lâu ko thèm thay pass. Hồi đấy anh yêu nước lắm. Thật.

Browser thời bấy giờ là IE, chắc phải 3 hoặc 4. Websites tuyền là html và ảnh jpeg. Flash không có cửa. Download thì chỉ có mỗi tool là click chuột phải chọn save target as. Ai giỏi hơn thì dùng Kazaa. Torrent hay IDM là cái chi đe0 ai biết.

Vào mạng thì phải lập nick YM. Thế mới biết Yahoo đã dominate thị trường VN từ hồi đấy. Nick YM hiện giờ của anh cũng phải 7 8 năm rồi. Lập được nick YM cũng là một kỳ công. Sau này chỉ nhờ lập nick YM hộ mà anh mấy lần anh giật được que kem thằng bạn vừa mua hay bánh caramel chưa kịp đớp. Ngoài ra là tham gia forums, đọc báo, down nhạc. Đoạn này thì lại động vào vài legends nữa. Forum lớn nhất và hay ho nhất anh từng tham gia là ttvnol. (không kể 88andlife nhoa, vì đấy là sau này). ttvnol hồi đấy là một thứ gì khủng khiếp lắm, với bao nhiêu là bao nhiêu box, tên là Trái tim Việt Nam. Forum ttvnol gắn liền với báo Tin tức Việt Nam. Ngoài Tin tức Việt Nam, trên mạng chỉ còn 1 báo điện tử tiếng Việt khác là vnexpress, hay còn gọi là Tàu nhanh, nhưng anh ko thích vnexpress vì nó xấu, với lại ‘ko có forum’. Hàng ngày đọc Tin tức Việt Nam và vào ttvnol, anh quen được bao nhiêu là ‘người lớn’, vài người trở thành bạn bè thân và cả đồng nghiệp sau này. Mod và Admin ttvnol, cũng như ban biên tập tintucvietnam hồi đấy là thần tượng của bao nhiêu thanh thiếu niên khắp Việt Nam. Mỗi lần nhìn thấy ai nick đỏ nick cam trên forum là anh bám theo ngay, xem người ta nói gì, từng lời phun ra đều là châu ngọc. Nhất là mod mấy box Thảo luận (đời anh chỉ vào được box có vài lần vì mở ra lần nào là chỉ vài ngày sau lại bị khóa : |) Âm nhạc, Mua bán, Hỏi gì đáp nấy, và GDGT (mod box này anh kính trọng nhất!). Đến giờ vẫn phục team tintucvietnam, (nghe đồn là) chỉ có 7 người và rất trẻ (giờ vợ chồng con cái hết rồi) nhưng lập ra trang báo có lẽ là ngang ngửa vnexpress - được tài trợ bởi FPT khủng nhất bấy giờ. Sau báo Tin tức Việt Nam sập và forum ttvnol bị down, anh mất luôn thói quen đọc báo điện tử với vào forum, không có gì chơi nên sinh ra đổ đốn, vào mạng tìm cái mà các cậu bé đến tuổi lớn lớn rồi đều tìm. Vài năm trở lại đây có hân hạnh được gặp mặt hàng ngày tổng biên tập cũ của báo tintucvietnam và admin ttvnol. Các anh đã trở thành đại gia 8->, vẫn làm và làm sâu về Internet, và nhất là vẫn cực kỳ tanh tưởi.

Ngoài ttvnol, cũng có một số forums và websites khác cũng đóng vai trò thay đổi internet VN. Thứ nhất là blackmoont, sau chuyển thành 1vn rồi vn99music. Mấy gb nhạc của anh phần lớn từ đây mà ra (còn lại là đi loăng quăng cóp nhặt trên box âm nhạc ttvnol). Nhạc chuẩn 64kbs (128 lúc đấy chỉ có dân chơi mới có), download vèo vèo, search bài nào cũng ra. Sau bạn bè anh tìm nhạc, ai anh cũng giới thiệu vào trang này.
Thứ hai là HVA và VHF. HVA thì giờ vẫn còn, VHF (viethacker) thì đi vào dĩ vãng lâu lắm rồi. Nhờ 2 sites này mà bao nhiêu bạn bây giờ trở thành chuyên gia bảo mật cho các ngân hàng, ctck, công ty truyền thông hay các hệ thống lớn trên thế giới. Nhờ 2 sites này mà bao nhiêu trang gov.vn bị ăn đòn. Cũng nhờ 2 sites này mà hàng trăm sites e-commerce trên thế giới lúc đấy bị hack (lỗi SQL injection - các đàn anh chỉ dậy từng ly từng tí), hàng nghìn cc chùa bị tuồn ra, để đến nỗi về sau VN bị ban IP khi mua hàng trên mạng, cũng như vài bạn bị CA tóm khi ship đồ về. Dĩ nhiên hồi đấy mình bé, chỉ dám reg nick post mấy bài vớ vẩn, hack (kinh!) được vài site con con ko dám khoe, chủ yếu là xem các ‘anh lớn’ ‘đàm đạo’ - giờ tục gọi là chém gió. Hacker hồi đấy theo truyền thuyết là khái niệm cao siêu lắm, phải cực kỳ đỉnh cao và nghiên cứu bao nhiêu năm mới làm được cơ. Sau thì chú đe0 nào cũng xưng là hách cơ, dù chỉ là thay được giao diện mấy forum làng. Disconmaire. Cảm giác như Songoku luyện mãi mới thành Siêu Xayda được, sau tự nhiên đẻ đâu ra 1 đống Siêu Xayda.
Thứ 3 là những host nhạc hay software lẻ của bạn bè, hay những phần mềm download thời tiền sử như Kazaa. Ai sở hữu 1 host hay đơn giản là tìm ra một source nhạc / soft hồi đấy đều là hot boys cả. Các bạn các em cứ gọi là í ới liên tục, nhờ vả anh ‘up cái này’ hoặc ‘down cái kia’.
Giờ thì anh vẫn chưa phải hacker, nhưng hàng ngày tiếp xúc và làm việc với mấy bạn giỏi kinh, kiểu bố của hacker, ngoài ra còn được làm product ở mấy sites tổng ra cũng phải tờ riệu thành viên. Kỏa là khoái lạc.
Bonus: Mature content
Bonus 1 - Phổ cập XXX thuở ban sơ hay Hội những người đã từng phát cuồng vì CGT

Phần này chỉ dành cho anh em 7x 8x hoặc chị em ‘nhớn cả rồi’.
Nói đến máy tính, cụ thể là đĩa mềm và internet thuở sơ khai đấy thì phải nói đến Cô giáo Thảo =)) Mình không nghĩ bạn nào 8x mà không biết đến đệ nhất kỳ thư vô tiền khoáng hậu này.
Nhờ có mấy cái đĩa mềm 1.44Mb và Internet (nói thẳng là ctt =)) ) mà biết bao nhiêu bản CGT đã được hàng nghìn hàng trăm nghìn học sinh sinh viên VN truyền tay nhau để cắm vào máy tính đọc, hoặc in ra để bán cho thằng khác. Anh nhớ CGT đã tạo ra một cuộc Cách mạng xxx (anh gọi là Cách mạng xxx 1 - 6 7 năm sau có Cách mạng xxx 2 là HTL), bạn bè anh và bạn bè của anh anh thằng nào cũng đọc, HHT có bao nhiêu phóng sự về truyện này. Ông nào đi in hoặc photo ra thì ngang nhiên cắt cổ bạn bè bán 40k/tập. Thằng nào chưa đọc thì tiếc hùi hụi, như bạn anh phải chờ tới 7 thằng mới được cầm trên tay tập truyện photo, lúc đấy đã nát bươm, lén lút ngồi đọc say sưa đến mức bố về đứng đằng sau đọc cùng mãi mà ko biết. Nhờ CGT ctt trở thành điểm đến của bao thanh niên, kéo theo sự bùng nổ của truyện, phim game cùng dòng khác. Sau đấy có nhiều chú bập bẹ viết truyện nhưng tuyền là chém gió và tưởng tượng, chẳng có bộ nào kết cấu chương hồi từng lessons đầy đủ công đoạn from beginner to expert và cốt truyện logic như vậy nữa. Mới đây có 1 thanh niên 8x giám đốc sáng ngời lập Hội những người đã từng phát cuồng vì CGT. Thế mới biết huyền thoại sau bao năm vẫn là huyền thoại.
Ngoài truyện là phim. Băng VHS và đĩa CD là những vật đã dẫn dắt cả một thế hệ thanh niên 8x VN vào đời. Băng hay đĩa ‘kiểu đấy’ đều có đặc điểm là cũ bẩn bôi xóa lem nhem và ghi tên là Hoạt hình Đôrêmon (!) or smt like that. Tội nghiệp bạn Đoremon suốt ngày bị lôi ra làm bình phong cho băng đĩa xxx =)) Kinh điển bấy giờ là Tarzan và Bạch Tuyế. Tất cả mấy bạn ngồi với anh trưa và tối nay đều thừa nhận đã xem 1 trong 2 phim này vào ‘lần đầu tiên’. Anh không biết có zai nào anh quen mà chưa xem phim xxx. Dừng chuyện phim ở đây.
Vì tàng trữ những thứ như vậy trong máy nên hầu hết các bạn đều luyện được trò ẩn file, giấu sau hàng chục lớp thư mục, xóa Internet explorer history và quan trọng nhất là tắt máy trong 30s khi có động (bố mẹ về hoặc gõ cửa). Âu cũng là luyện phản xạ.

Bonus 2 - Tất cả đàn ông đều (đã từng) xem phim xxx
Đọc cái này trên Tàu nhanh thấy buồn cười và có tí liên quan
" Các nhà khoa học thuộc trường đại học Montreal (Canada) đã thực hiện một cuộc khảo sát về tỷ lệ nam giới chưa từng xem phim tươi mát, nhưng họ không tìm thấy ai cả." http://vnexpress.net/GL/Doi-song/2010/07/3BA1E6FB/
Ngồi cafe nói mấy chuyện ngày xưa và xem phim/ảnh XXX lần đầu thấy zai nào cũng hứng khởi kể rất nhiều, trốn bố xem ra sao, băng đĩa chuyền nhau lén lút thế nào. Có lẽ bạn nào nên làm một cái research kiểu này cho đàn ông VN. Khéo lại lôi ra ối chiện.

~

Nghĩ lại thấy anh thấy mình thật may mắn vì được sống và trải qua thời kỳ sơ khai của internet và máy tính tại VN. Ngày xưa tìm mọi cách để nâng cấp máy hoặc lén lút xem phim, giờ hàng ngày anh lại kiếm sống nhờ máy tính và internet, lập ra bao nhiêu chức năng để cấm và xóa những domain và user post ảnh / link xxx lên sites, ngán ngẩm đến mức nhìn thấy là del ko phải nghĩ. Tức là đang làm đúng những việc mà các ‘idols’ ngày xưa đã làm. Nhưng idols thời đấy, dù cho bao năm nữa, vẫn là idols.
4991 ngày trước · Bình luận · Loan tin ·  
được loan tin bởi o , bebikute949625 người nữa
tran_tien
123nono
14 năm trước· Trả lời
Ice
Ice
123nono
14 năm trước· Trả lời
ntvim88
123nono
14 năm trước· Trả lời
bloc2210_3x
123nono
14 năm trước· Trả lời
bloc2210_3x
123nono
14 năm trước· Trả lời
Wjnd_superjolie
123nono
14 năm trước· Trả lời
kanishi
123nono
14 năm trước· Trả lời
hijodesol
123nono
14 năm trước· Trả lời
OMFG
123nono
14 năm trước· Trả lời
shadowheart070
123nono
14 năm trước· Trả lời
tuyendb
123nono
14 năm trước· Trả lời
dodinhthanh
123nono
14 năm trước· Trả lời
goodboy343
123nono
14 năm trước· Trả lời
OMFG
123nono
14 năm trước· Trả lời
tu3bt
123nono
14 năm trước· Trả lời
22_12
123nono
14 năm trước· Trả lời
1stAuthoriz
123nono
14 năm trước· Trả lời
Wjnd_superjolie
123nono
14 năm trước· Trả lời
AdolfTran
123nono
14 năm trước· Trả lời
buihunghai
123nono
14 năm trước· Trả lời
magic_player
123nono
14 năm trước· Trả lời
minhducabc
123nono
14 năm trước· Trả lời
TxH198
123nono
14 năm trước· Trả lời
imHa
123nono
14 năm trước· Trả lời
thangcuti
123nono
14 năm trước· Trả lời
thembut
123nono
14 năm trước· Trả lời
anti_intermilan
123nono
14 năm trước· Trả lời
mrmoovn
123nono
14 năm trước· Trả lời
Wjnd_superjolie
123nono
14 năm trước· Trả lời
mrmoovn
123nono
14 năm trước· Trả lời
fb_1199435204
123nono
14 năm trước· Trả lời
shortgirl
123nono
14 năm trước· Trả lời
goodlink
123nono
14 năm trước· Trả lời
goodlink
123nono
14 năm trước· Trả lời
zinki
123nono
14 năm trước· Trả lời
peBin
123nono
14 năm trước· Trả lời
boodf
123nono
14 năm trước· Trả lời
longtth
123nono
14 năm trước· Trả lời
dongkisotls
123nono
14 năm trước· Trả lời
Noble_Style
123nono
14 năm trước· Trả lời
owl_021085
123nono
14 năm trước· Trả lời
Website liên kết