Xe tự hành của Uber có thể khiến 10 triệu người mất việc, định hình lại nền kinh tế

    Tuấn Anh,  

    Theo dự đoán, xe tự hành sẽ phổ biến vào năm 2025.

    CEO hãng Proforged là Zack Kanter chia sẻ trên trang blog cá nhân của mình rằng: "Tôi đã dành một chút thời gian để nghĩ về những chiếc xe tự lái. Chính vì vậy tôi muốn tóm tắt lại suy nghĩ của mình và các dự đoán cho tương lai".


    Hầu hết các chuyên gia đều cho rằng xe tự hành sẽ phổ biến dần trong vài thập kỷ tới, và còn nhiều rào cản lớn phải vượt qua nếu muốn áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên ý kiến trên có phần đánh giá thấp sự phát triển của phương tiện di chuyển này. Xe tự hành hoàn toàn có thể phổ biến vào năm 2025 và gần như loại bỏ phương thức di chuyển truyền thống vào năm 2030.

    Sự phổ biến của xe tự hành có thể khiến một số lượng lớn tài xế mất việc làm và tái cấu trúc nền kinh tế tại Mỹ, giải quyết phần lớn vấn đề môi trường, ngăn chặn hàng chục ngàn người chết mỗi năm, tiết kiệm thời gian, tăng năng suất và tạo ra một ngành công nghiệp mới. Thật khó để hình dung được hết sự ảnh hưởng của xe tự hành tới cuộc sống.

    Trên thực tế, việc chuyển đổi sang xe tự hành đã đang được tiến hành. CEO của Tesla Motor, Elon Musk cho biết dòng xe tự hành năm 2015 của họ có thể tự lái tới 90% thời gian. Các hãng xe lớn khác chắc chắn cũng không nằm ngoài cuộc chơi này. Theo Bloomberg, năm 2017 GM sẽ có dòng xe sử dụng công nghệ kiểm soát tay lái, tăng tốc và phanh ở tốc độ tới 70 dặm/giờ, dừng - đỗ - di chuyển ngay cả khi giao thông tắc nghẽn. Musk mô tả đây sẽ là chiếc xe của năm 2020 mà bạn chỉ cần ngồi bên trong, đi ngủ và thức dậy khi tới điểm đến.

    Thay đổi

    Các chuyên gia đều cho rằng khách hàng không lập tức sử dụng xe tự lái, điều này có thể đúng. Nhưng nó không tác động tới quá trình chuyển đổi nhanh hay chậm. Nghiên cứu của Morgan Stanley cho biết các loại xe được sử dụng (lái) ít hơn 4% thời gian, đây là sự lãng phí đáng kinh ngạc nếu tính tới mức giá trung bình để sở hữu xe là 9.000 USD/năm. Xe hơi chính là tài sản đắt đỏ thứ hai sau nhà cửa. Dịch vụ của Uber cũng nhận thấy việc sử dụng xe không hiệu quả nên đã tận dụng tối đa thời gian hoạt động của chúng.

    Loại hình kinh tế chia sẻ như Uber sẽ nhanh chóng phổ biến, chúng giúp tiết kiệm hơn nếu bạn sống tại thành phố, di chuyển ít hơn 10.000 dặm mỗi năm. Việc xe tự hành xuất hiện sẽ có mức ảnh hưởng lớn. Nghiên cứu của UC_Berkeley cho thấy rằng việc sở hữu xe thậm chí giảm đi một nửa.

    Những người mua xe trong tương lai không phải bạn hay tôi, những chiếc xe đó sẽ được mua và vận hành bởi nhiều công ty cung cấp dịch vụ đi nhờ xe hoặc chia sẻ xe.

    Một nghiên cứu khác cũng cho thấy con người sẽ có mong muốn sử dụng xe tự hành hơn nếu chúng được bán rộng rãi. Có tới 60% người trưởng thành tại Mỹ tham gia khảo sát đồng ý sử dụng loại xe này, gần 32% nói rằng họ không sử dụng xe hơi thông thường nếu có một chiếc xe tự hành.

    Tuy nhiên những công ty như Uber mới là người mong đợi xe tự hành nhất vì hiện tại công ty này phải trả cho tài xế tới 75% giá cước chuyến đi. Vì lợi nhuận bị chia nhỏ cho lái xe nên không ngạc nhiên khi CEO Uber là Travis Kalanick tuyên bố Uber sẽ thay thế tất cả bằng xe tự hành.

    Nghiên cứu của Đại học Colombia cho thấy với 9.000 xe tự hành, Uber sẽ thay thế toàn bộ taxi truyền thống tại New York. Mỗi khách chỉ cần đợi khoảng 36 giây để bắt xe với giá 0,5 USD/dặm.

    Với nhiều lợi ích mang lại, xe tự hành có thể đe dọa xe hơi thông thường, trở thành loại hình di chuyển thống trị. Hiện tại Uber được định giá 41 tỷ USD nên việc thay thế 171.000 chiếc taxi đang hoạt động tại Mỹ hoàn toàn khả thi.

    Tác động

    Pricewaterhouse Coopers dự đoán khi xe tự hành thống trị, lượng xe trên đường giảm tới 99%, từ 245 triệu xe xuống 2,4 triệu. Đổi mới và đột phá giúp doanh nghiệp dễ dàng đánh bại đối thủ, vì vậy khó có thể nói các nhà sản xuất xe hơn như GM, Ford hay Toyota có thể tồn tại. Họ sản xuất xe số lượng lớn để đáp ứng sở thích của cá nhân nhưng chi phí tiến hành lại không hề nhỏ, khiến doanh thu bị giảm.

    Zack Kanter cho rằng hầu hết những công ty này sẽ phá sản vào năm 2030. Những công ty đang ấp ủ dự án sản xuất xe tự động như Tesla sẽ sản xuất lượng nhỏ với mô hình vận hành tương tự Uber để cung cấp mô hình chuẩn với ít lựa chọn.

    Những ngành ăn theo như bảo hiểm ô tô (198 tỷ USD), tài chính xe ô tô (98 tỷ USD), ngành công nghiệp đỗ xe (100 tỷ USD) hay tiếp thị ô tô (300 tỷ USD) sẽ nhanh chóng sụp đổ do nhu cầu không còn nữa. Những hệ thống đỗ xe công cộng rồi cũng lỗi thời.

    Theo Cục thống kê lao động Mỹ, hiện có 884.000 nhân viên đang làm việc tại nhà máy sản xuất xe và 3,02 triệu người làm việc tại các đại lý và bảo hành. Những dịch vụ như xe bus, xe tải, vận chuyển và lái xe taxi hiện mang tới 6 triệu công việc lái xe chuyên nghiệp. Nhưng khi xe tự hành thống trị, 10 triệu công việc này sẽ bị loại bỏ trong khoảng 10 - 15 năm tới.

    Nhưng bù lại, khi loại bỏ mô hình sở hữu xe sẽ mang lại hơn 1 nghìn tỷ USD thu nhập phụ, tạo ra kỷ nguyên mới hiệu quả hơn.

    Tầm nhìn

    Morgan Stanley dự đoán việc sử dụng loại xe tự hành có thể giảm 90% số vụ tai nạn, cứu sống 30.000 người và giảm 2,12 triệu người bị thương mỗi năm.

    Chúng không cần tìm điểm đỗ, giúp tiết kiệm cho người sử dụng phương tiện công cộng bằng vé tháng của Mỹ 38 giờ mỗi năm (bằng gần 1 tuần làm việc). Khi bãi đỗ xe, garage, đại lý xe ô tô và trạm xe bus trở nên lỗi thời, khoảng hơn 900.000 m2 đất trống sẽ giúp thúc đẩy phát triển đô thị.

    Tác động về mặt môi trường của xe ô tô tự lái có khả năng đảo ngược xu hướng nóng lên toàn cầu và giảm đáng kể sự phụ thuộc của con người vào nhiên liệu hoá thạch. Xe ô tô chở khách, SUV, xe bán tải và xe tải nhỏ chiếm 17,6% khí thải nhà kính. Một khi số lượng xe này giảm 90%, nó có thể giúp giảm lượng khí thải tổng thể tới 15,9%.

    Trong khi đó xe tự hành phần lớn sử dụng điện, giúp tiết kiệm 134 tỷ USD mỗi năm tiền xăng.

    Tuy nhiên, có lẽ điều thú vị nhất là những phát minh, khám phá và sáng tạo của ngành công nghiệp mới mà chúng ta chưa thể tưởng tượng được.

    Morgan Stanley mơ ước một thế giới vận chuyển giao thông mới với: Những loại xe có sẵn ngay lập tức, du lịch điểm nối điểm, xe cứu thương sẽ đến hiện trường trong vài giây. Việc đi lại giữa thành phố và vùng ngoại ô trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn. Cải thiện tính di động cho những người tàn tật…

    Tham khảo BI

    >>

    Tin cùng chuyên mục
    Xem theo ngày

    NỔI BẬT TRANG CHỦ