Theo các công tố viên, vào năm 2021, Bộ Y tế Kyrgyzstan đã chi 1,5 tỷ som cho vắc xin ngừa COVID-19 vào thời điểm mà cả nước đã có hơn 3 triệu liều và có thỏa thuận nhận miễn phí tổng cộng 6 triệu liều khác từ các nước: Nga, Trung Quốc, Kazakhstan và Azerbaijan theo nguồn viện trợ nhân đạo.

Trong khi, dân số Kyrgyzstan ước tính vào khoảng 6,6 triệu người và sự hoài nghi, dẫn tới lo ngại về vắc xin vẫn còn phổ biến. Theo thống kê của Chính phủ Kyrgyzstan, chỉ dưới 23% công dân tiêm ít nhất 2 liều vắc xin.

Vì số lượng vắc xin mua quá nhiều, nên hơn 240.000 liều đã bị hết hạn sử dụng.

Cũng theo các công tố viên, khoản thanh toán cho vắc xin đã được chuyển vào các tài khoản ngân hàng nước ngoài. Văn phòng Tổng Công tố đã mở 7 vụ án hình sự chống lại ông Beishenaliev. Trong đó, 1 vụ về tội tham nhũng, 2 vụ về đòi hối lộ, 4 vụ về lạm dụng chức vụ và cố ý ký kết hợp đồng không có lợi.

Ông Beishenaliev được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Y tế của Kyrgyzstan vào tháng 10/2020, ngay sau một cuộc thay đổi quyền lực mạnh mẽ ở đất nước đã đưa ông Sadyr Japarov lên làm Tổng thống.

Trong gần 2 năm cầm quyền, ông đã có nhiều phát biểu gây tranh cãi. Nổi tiếng nhất, ông khuyến nghị sử dụng aconite (cây phụ tử) - một loại cây có độc mọc gần hồ Issyk-Kul của Kyrgyzstan - như một phương pháp điều trị tiềm năng đối với COVID-19. Đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới và các nhà hoạt động địa phương đã lên án Bộ trưởng Y tế Beishenaliev về khuyến cáo này.

leftcenterrightdel

Vì số lượng vắc xin COVID-19 mua quá nhiều, nên hơn 240.000 liều đã bị hết hạn sử dụng. Ảnh: Ali Raza, Pxhere

Trong khi đó, ngay cả các nhân viên của ông Beishenaliev cũng không ủng hộ bộ trưởng. 2 tuần trước khi bị bắt, các cấp phó của ông Beishenaliev đã đề xuất lên Tổng thống Sadyr Japarov sa thải cấp trên của họ vì hành vi thiếu chuyên nghiệp.

"Một công chức không nên hành động như những gì ông ấy đã làm", một trong những Thứ trưởng Bộ Y tế nói tại cuộc họp báo và cho biết thêm: "Chúng tôi lo ngại về hành vi của bộ trưởng. Beishenaliev đe dọa khi chúng tôi trả lời về ông ấy".

Đáp lại, ông Beishenaliev gọi các cấp phó của mình là "không đủ năng lực" và tuyên bố rằng hành động mà họ đang làm là "vì công việc của mình".

Vào tháng 5 vừa qua, truyền thông Kyrgyzstan đưa tin rằng, cơ quan an ninh nhà nước đã thẩm vấn ông Beishenaliev sau khi một điều phối viên của Bộ Y tế bị bắt giữ với cáo buộc nhận hối lộ khoảng 1.250 USD.

Bộ trưởng Y tế phủ nhận mọi hành vi nhận hối lộ đã xảy ra và cho rằng, họ đã thu tiền để tổ chức lễ kỷ niệm ngày của các y tá. Ông Beishenaliyev cũng nói rằng, các cơ quan an ninh nhà nước đã gây áp lực với ông.

Người phát ngôn của Cơ quan Công tố nhà nước nêu rõ ông Beishenaliyev đang bị giam giữ tại Ủy ban An ninh quốc gia để chờ đưa ra xét xử.

Hoài Phương