Nhiều người cứ bảo, vaccine xong rồi thì mở thôi, nói chung chung thế thì cũng xuôi tai, nhưng để hiểu chính xác và ra quyết định chính xác thì cần phải học toán. Học toán để làm gì part 2 làm rõ "thế nào là vaccine xong rồi?", có thật là xong rồi không?
Tiêm vaccine thì tạo ra Tỷ lệ bảo vệ: Có hai loại tỷ lệ bảo vệ, bảo vệ lây nhiễm và bảo vệ bệnh nặng/bảo vệ tử vong.
- Tỷ lệ bảo vệ chống lây nhiễm cao thì một người mắc bệnh sẽ lây cho ít người hơn, tốc độ lây lan của dịch giảm đi (hệ số nhân theo thời gian giảm), kéo theo số F0 trong cộng đồng ít đi, số ca nhập viện giảm.
- Tỷ lệ bảo vệ chống bệnh nặng/tử vong cao thì một người mắc bệnh sẽ ít phải nhập viện, giảm áp lực điều trị, giảm số người tử vong. Giảm chi phí tốn kém trong điều trị và hạn chế quá tải bệnh viện, nhân viên với nguy cơ gây đột biến số tử vong như trong SG đợt trước.
Từ Người yếu thế trong bài này sử dụng gọi chung người già, người bệnh nền, người suy giảm miễn dịch.
Vậy tỷ lệ bảo vệ là bao nhiêu? Câu trả lời là tùy thuộc vào mức độ tiêm vaccine, loại vaccine đã tiêm. có thể chia tạm thành 5 mức sau
1 - Đã tiêm 1 mũi - tỷ lệ bảo vệ lây nhiễm chỉ 35-40%, tỷ lệ bảo vệ chống tử vong với vaccine loại thường 3 lần so với người chưa tiêm, với vaccine loại tốt là 7 lần, với người yếu thế là 4 lần
2 - Đã tiêm 2 mũi, nhưng chưa đủ 14 ngày tỷ lệ bảo vệ lây nhiễm là 40-50%, bảo vệ chống tử vong tầm 3-4 lần với người chưa tiêm, với vaccine loại tốt là 9 lần, với người yếu thế là 4-6 lần
3 - Đã tiêm 2 mũi, nhưng qua 14 ngày, nhóm này được gọi chính thức là tiêm đầy đủ. Tỷ lệ bảo vệ lây nhiễm cỡ 50%, bảo vệ chống tử vong vaccine loại tốt tầm 10 lần, với người yếu tế tầm 4 lần, với vaccine loại thường tầm 4 lần.
4 - Đã tiêm 2 mũi, qua 14 ngày, nhưng bị các tác động làm suy giảm hiệu quả (ví dụ vaccine loại chưa ngon, người yếu thế qua 3 tháng sau tiêm mũi 2, ...) Là con số của mục 3, nhưng bị giảm hiệu quả cỡ 10%/tháng
5- Đã tiêm tăng cường mũi 3 (chỉ với nhóm với nhóm suy giảm hiệu quả) - tỷ lệ bảo vệ chống lây nhiễm lên tới 60-70% tỷ lệ bảo vệ lên 10-11 lần với mọi nhóm.
Nói đơn giản, tùy vào mức độ tiêm vaccine đầy đủ tới đâu mà xã hội được bảo vệ ở mức tương xứng, nếu tiêm chủng ở mức tối đa là bậc 5 thì xã hội được bảo vệ gấp 2 về chống lây nhiễm, bảo vệ gấp 3 về chống tử vong so với bậc 1 là tiêm diện rộng được 1 mũi. Hiện nay mới chỉ có số ít các tỉnh hoàn thành tiêm 2 mũi ở bậc 2, còn rất nhiều tỉnh chưa hoàn thành tiêm một mũi nên chưa thể gọi là đã tiêm đầy đủ vaccine. Và tùy vào cấp độ tiêm chủng của từng địa phương, mức độ phổ biến của F0 trong xã hội đó mà lựa chọn các biện pháp phù hợp. Nói nôm na là mặc giáp từ mắt cá tới đùi, ngực còn hở toang thì đừng vội xông ra trận.
Ví dụ
- SG sắp sửa tiêm tăng cường mũi 3, F0 đang quá nhiều thì mở hoàn toàn cũng ok
- Hà nội phải hơn 1 tháng nữa mới tiêm hoàn toàn mũi 2 sau 14 ngày, F0 chưa nhiều, vẫn có thể cố kiểm soát được thì nên tìm cách hạn chế tốc độ lây lan thông qua cách ly tập trung F0, hạn chế F1 đi lang thang, tăng cường xét nghiệm, cách ly mức độ nhất định nguồn dịch trong thởi gian 01 tháng tới. Ngoài việc bảo vệ Hà nội với một chi phí như hiện tại là không lớn, nó còn có giá trị bảo vệ các tỉnh lân cận đang được tiêm rất thấp. Nếu vội vã mở toang như kiểu SG thì cái giá phải trả về sinh mạng, chi phí y tế, chi phí đứt gãy xã hội sẽ lớn gấp nhiều lần chi phí đang bỏ ra.
- Các tỉnh miền Bắc đang được tiêm thấp ở bậc 1 và 2 thì biện pháp mạnh hơn Hà nội cũng là hợp lý. Nếu đạt bậc 3 thì có thể thoải mái hơn.
Thực ra mình định vẽ luôn mô hình liên quan giữa hai tỷ lệ trên với số ca nhập viên, tử vong, nhưng dài quá nên ngại, bỏ qua, lúc nào có hứng thì viết part 3
Tin cùng kênh Thời sự
TanNg đã gửi
- 15Hay
Em nghĩ là nhiều người cũng như bác vẫn đang nghĩ là các tỉnh tiêm thấp, thực tế một số tỉnh như Thanh Hóa hay Thái Nguyên đúng là tiêm chậm, tỷ lệ mũi 2 mới có 15-20%.
Tuy nhiên thống kê trên giấy có một vấn đề - không tính tới biến động dân cư thực tế. Ví dụ 1 tỉnh trên giấy có 1 triệu dân thuộc diện tiêm, nhưng 200 nghìn trong số đó không ở tỉnh, tỉnh đó sẽ không bao giờ đạt được tỷ lệ tiêm chủng cao.
Ngược lại, các thành phố lớn, trung tâm công nghiệp có dân tới làm việc đông sẽ tiêm được nhiều hơn so với số dân thực tế. Hà Nội và Sài Gòn đều đã tiêm tới gấp đôi số lượng dân trên giấy (tỷ lệ tiêm là 182 và 192%, Đồng Nai cao nhất là 201% )
Do đó thống kê tỉnh tiêm nhiều, tỉnh tiêm ít dựa trên dân số trên giấy là bỏ đi, không có giá trị gì.
Số chuẩn có thể tin được là tổng cả nước, đã có 91% người trên 18 tiêm ít nhất 1 mũi, gần 50% tiêm đủ.
4 tuần nữa không phải chỉ Hà Nội mà cả nước sẽ đạt 90% người tiêm đủ 2 mũi.
Cái gì cũng có 2 mặt, cách ly tập trung trên lý thuyết là giải pháp an toàn, nhưng áp dụng thực tế có nhiều vấn đề. Vấn đề lớn nhất là người bệnh sợ cách ly, truy vết mà không khai báo người liên quan, giấu bệnh và chống đối.
Cái gọi là "thích ứng an toàn" với Hà Nội hiện nay chỉ là bánh vẽ, doanh nghiệp nào có ca nhiễm thì sẽ hiểu, vẫn bắt đóng cửa cách ly cả công ty 2 tuần như thường, trung tâm thương mại có ca F0 đi lướt qua cũng bắt đóng cửa, chi phí và tổn thất xã hội gây ra bởi chính sách là lớn chứ không nhỏ.
Chính sách nào cũng có 2 mặt, em chỉ mong các cụ bên trên cân nhắc cho hợp lý.
Số ca nhiễm mới ở Hà Nội trong 1 tuần qua gần 1000, số ca tử vong là 1!
Em nghĩ là nhiều người cũng như bác vẫn đang nghĩ là các tỉnh tiêm thấp, thực tế một số tỉnh như Thanh Hóa hay Thái Nguyên đúng là tiêm chậm, tỷ lệ mũi 2 mới có 15-20%.
Tuy nhiên thống kê trên giấy có một vấn đề - không tính tới biến động dân cư thực tế. Ví dụ 1 tỉnh trên giấy có 1 triệu dân thuộc diện tiêm, nhưng 200 nghìn trong số đó không ở tỉnh, tỉnh đó sẽ không bao giờ đạt được tỷ lệ tiêm chủng cao.
Ngược lại, các thành phố lớn, trung tâm công nghiệp có dân tới làm việc đông sẽ tiêm được nhiều hơn so với số dân thực tế. Hà Nội và Sài Gòn đều đã tiêm tới gấp đôi số lượng dân trên giấy (tỷ lệ tiêm là 182 và 192%, Đồng Nai cao nhất là 201% )
Do đó thống kê tỉnh tiêm nhiều, tỉnh tiêm ít dựa trên dân số trên giấy là bỏ đi, không có giá trị gì.
Số chuẩn có thể tin được là tổng cả nước, đã có 91% người trên 18 tiêm ít nhất 1 mũi, gần 50% tiêm đủ.
4 tuần nữa không phải chỉ Hà Nội mà cả nước sẽ đạt 90% người tiêm đủ 2 mũi.
Cái gì cũng có 2 mặt, cách ly tập trung trên lý thuyết là giải pháp an toàn, nhưng áp dụng thực tế có nhiều vấn đề. Vấn đề lớn nhất là người bệnh sợ cách ly, truy vết mà không khai báo người liên quan, giấu bệnh và chống đối.
Cái gọi là "thích ứng an toàn" với Hà Nội hiện nay chỉ là bánh vẽ, doanh nghiệp nào có ca nhiễm thì sẽ hiểu, vẫn bắt đóng cửa cách ly cả công ty 2 tuần như thường, trung tâm thương mại có ca F0 đi lướt qua cũng bắt đóng cửa, chi phí và tổn thất xã hội gây ra bởi chính sách là lớn chứ không nhỏ.
Chính sách nào cũng có 2 mặt, em chỉ mong các cụ bên trên cân nhắc cho hợp lý.
Số ca nhiễm mới ở Hà Nội trong 1 tuần qua gần 1000, số ca tử vong là 1!
@downfall chính xác là rất nhiều dân vãng lai được tiêm ở hà nội chứ không phải tiêm ở quê họ. Như phường mình từ 15/10 đã tiêm 100% mũi 1 cho dân phường nhưng gần đây ngoài việc tiêm trả mũi 2 thì vẫn tiêm bổ sung thêm khá nhiều mũi 1 cho người mới. Với cách phong toả như hiện nay thì tất cả doanh nghiệp, cửa hàng đều là f1 dự bị hết. Chỉ cần f0 lớ ngớ tạt qua là họ phải đóng cửa, mà f0 ở hà nội giờ thiếu gì. Nhiều cửa hàng kinh doanh mình quen đã quyết định không mở cửa cho tới khi cq có cách chống dịch mới vì họ setup mở lại rất mất công trong khi có thể bị đóng cửa bất cứ lúc nào.
@downfall Tỷ lệ SG cao còn là do tính cả bọn học sinh vừa tiêm mấy tuần trước. Giờ SG k sợ thiếu thuốc hay tiêm chậm, mũi 2 tiêm đại trà cũng qua 14 ngày lâu rồi. Giờ chỉ còn lại mũi 2 bọn trẻ con hoặc những người nhất định k tiêm
@downfall 1 vấn đề với các tỉnh là họ tiêm người trẻ trước, người già sau. Làng em ở quê thì các cụ tầm tuổi bố mẹ em đổ lên có bệnh nền là chưa được tiêm, do thuộc diện tiêm ở bệnh viện, nên khó sắp xếp hơn. Do đang đua nhau về độ phủ, nên bài khó để lùi lại làm sau. Nếu thả ra thì nhà em dễ có trùng tang lắm, mà làng em cũng coi như mất Tết. Vậy nên em ủng hộ việc Hà Nội làm chặt ở mức vừa phải như hiện tại thêm 1 tháng, vì 1 tháng này là 1 tháng cuối cùng rồi, deadline rõ ràng chứ ko mù mờ như hồi tháng 8.
@TKM yea, vấn đề tiêm già và bệnh sau, trẻ trước ở HN cũng thế luôn, may là tiêm xong cả rồi. Kéo theo các nơi tỉnh mà thủng phát sẽ toang luôn hệt như tỷ lệ SG lúc chưa tiêm.
@downfall "Cái gì cũng có 2 mặt, cách ly tập trung trên lý thuyết là giải pháp an toàn, nhưng áp dụng thực tế có nhiều vấn đề. Vấn đề lớn nhất là người bệnh sợ cách ly, truy vết mà không khai báo người liên quan, giấu bệnh và chống đối."
Cái ý này không phải ai cũng hiểu ra đâu. Mình thấy đúng. Khi đưa ra một biện pháp thì phải tính đến cả "hiệu ứng phụ" side effect của nó. Kiểu như bị cảm cúm mà uống kháng sinh vậy.
Nhằm giảm lây nhiễm, đưa ra giải pháp: "cách ly tập trung F1/ di chuyển" mong muốn: "giảm lây nhiễm"
Hậu quả: 1. Trốn khai bao/ dấu di chuyển. 2. Lây nhiễm chéo trong khu cách ly tập trung. 3. Thiệt hai về kinh tế khi không thể di chuyển/ làm ăn etc..
3 tại chỗ là cái chính sách đã vừa bóp chết doanh nghiệp, vừa tăng tỉ lệ lây nhiễm lên rất cao rồi.
...
Thực tế theo mình đối tượng duy nhất cần cách ly là F0 hay người bệnh, vì bệnh này là bệnh lây nhiễm. Hết. Tập trung cách ly (dù ở nhà hay tập trung) F0. Còn di chuyển hay F này kia thì xét nghiệm, ai có nguy cơ thì xét nghiệm.
@downfall Chính xác luôn. Việc cách ly tập trung của HN rất tiêu cực và máy móc. Người đã tiêm 2 mũi và tiếp xúc với F0 trong thang máy vẫn bắt đi cách ly tập trung rồi thì nhốt chung phòng với F0... dẫn đến nhiều trường hợp bị F0 oan ở khu cách ly. Không bị lây thì cũng bị tính lại từ đầu ngày cách ly, có khi đến gần 2 tháng (2 lần 21 ngày tập trung và 14 ngày ở nhà). Các tỉnh cho cách ly ở nhà từ lâu rồi nhưng HN vẫn rất tích cực bắt tập trung coi như các phường xã, quận huyện hoàn thành tốt công tác chống dịch mà không tính đến nhiều yếu tố khác như các nghiên cứu khoa học, chỉ đạo của BYT, thực tiễn tại VN... Mặt trái của việc này là có nhiều người cố tình không khai báo, nhỡ có thành F0 thì báo là không rõ nguồn lây.
@msouth31177 Theo như toán cơ bản ở trên thì người đã tiêm hai mũi vẫn có 50%-60% nguy cơ lây nhiễm.
Bạn lấy hai con số này so với nhau là sai hoàn toàn nhé. Ngõ mình có 01 người chết trọng đợt bùng phát tháng trước, tính từ lúc nhiễm tới lúc chết là hơn 1 tháng, chứ không phải tuần qua nhiễm thì chết luôn trong tuần. @downfall post nhầm nên tag vào đây
Vote ạ. Cứ chuẩn bị vào vị trí trước cho chắc ạ. Bên e cũng sẵng sàng hoạt động 50% rồi.
tiêm xong vẫn mắc
dịch càng lúc càng nhiều biến thể