Dương Thụ – Vẫn hátlời tình yêu (thay thế cho Ru em bằng tiếng sóng)

Vốn định viết tiêu đề bài về Dương Thụ là Ru em bằng tiếng sóng (Tiếng sóng biển) do ông là nhạc sỹ có số bài hát liên quan đến lời ru nhiều nhất . Ông có thể hát ru hết từ xuân – hạ – thu – đông, ru từ ngày nắng tới hày mưa …Nhưng chợt nhận ra là nó cũng không đại biểu lắm về cá tính âm nhạc của ông, vì nếu nói về Dương Thụ mà là “Ru em” thì không chính xác, để “Ru anh” thì hợp lý hơn. Nói vậy vì tính “nữ” trong nhạc Dương Thụ là nhiều nhất trong tất cả các nhạc sỹ nổi danh của Việt Nam sau năm 1975. Hình ảnh hiện lên trong các nhạc phẩm của ông thường là một người con gái luôn day dứt và khao khát yêu thương. Chính vì vậy xin thay tiêu đề thành Vẫn hát lời tình yêu.

Con chim bồ câu bé nhỏ

Bay qua vùng trời, vùng trời mùa xuân

Tia nắng từ đâu đến ở,
Long lanh từng ô cửa, ô cửa mùa xuân.. (Hơi thở mùa xuân)

Trong không khí của một năm mới đến, tôi thường hay tua đi tua lại 1 series các bài hát về mùa xuân. List phổ biến thường là Lời tỏ tình của mùa xuân/ Thì thầm mùa xuân/ Lắng nghe mùa xuân về/ Hơi thở mùa xuân/ Mùa xuân đầu tiên… trong này thì đã có đến 2 bài của Dương Thụ rồi. So với Lắng nghe mùa xuân về thì tôi thích bài này hơn. Khác với Đức Huy hay Việt Anh, nhạc của Dương Thụ có độ cân bằng nhất định giữa giai điệu và ca từ. Lời ca không quá cầu kì nhưng vẫn rất mềm mại và giàu nhạc điệu, điều này Dương Thụ rất gần với Thanh Tùng. Và trong Hơi thở mùa xuân ta lại thấy hiện lên rõ nét hình ảnh một cô gái:

Cho em nắm tay, nắm tay anh khi mùa xuân về.
Cho em khát khao, khát khao anh khi mùa xuân về.
Kìa mặt trời mùa xuân rưng rưng sau vai anh
Kìa biển xanh mùa xuân trào dâng dưới chân anh.

Có 2 bài hát của Dương Thụ tôi khá yêu thích vì lời rất dễ thương, 1 là TÌnh yêu ở lại (viết lời trên nền nhạc Quốc Trung), 2 là Tháng tư về. Tình yêu ở lại là lời của một nàng thiếu nữ sau khi qua 1 cuộc tình (mà nhiều khả năng là tình đơn phương), những rung động đầu đời đã trôi qua nhẹ nhàng như cơn gió:

Đã hết buồn và hết vấn vương
Đã hết hờn giận hết nhớ thương
Và đã hết ngồi nhìn mãi bóng đêm
Sáng nay em lặng ngắm vệt nắng cuối thềm

Và Tháng tư về, có lẽ với những ai còn nhớ về thuở đầu của mạng XH Việt Nam với Yahoo 360blogs thì có 3 mốc thời gian dễ nhớ là Tháng tư, tháng 10 và tháng 11 khi cả làng liên tục đăng các status về November Rain, Wake me up when September ends hay Tháng tư về. Một bài hát mà hình ảnh chất chứa trong từng câu hát, chắc hẳn khi mới biết yêu cô gái nào cũng từng mơ:

Mơ, em mơ, mơ về con đường nhỏ
Quanh co lối mòn hoa dại nở
Chỉ mình em bên anh, bên anh
Nghe... bâng khuâng mấy nhành hoa lựu đỏ

Và tính nữ trong nhạc Dương Thụ liên tục được thể hiện qua các hit sau này của ông như Họa my hót trong mưa/ Bài hát ru cho anh/ Mặt trời em dịu. Hãy nghe ông viết

Tiếng mưa rơi ngoài hiên gió mưa như lạnh thêm
Có con chim họa mi hát trong mưa buồn lắm
Nỗi nhớ anh ngày mưa nỗi nhớ anh thật sâu, nặng.
Muốn xa anh thật xa muốn quên những ngày qua
Muốn sao cho dừng thương muốn sao cho đừng nhớ
Cố quên đi mà em vẫn thấy hơi thở anh kề, bên. (Họa my hót trong mưa)

Ru anh, ru anh ngủ
Đồi thông nghiêng xa mờ
Vẩn vơ bóng liễu đổ
Mặt hồ xanh như mơ...

Ru anh, ru anh ngủ
Rồi mai hay bao giờ
Niềm vui hay đau khổ
Thật đời hay mộng mơ... (Bài hát ru cho anh)

Sáng trăng sáng trăng đêm rằm mặt trời của em đó
Với em với em, anh là mặt trời
Mùa xuân êm dịu (Mặt trời dịu êm)

Với tôi 2 bài hát hay nhất của Dương Thụ là Cho em một ngày và Mong về Hà Nội. Cho em một ngày qua giọng hát của Thanh Lam thực sự sẽ là 1 nhạc phẩm còn mãi với thời gian. Bài hát diễn tả tất cả các cung bậc cảm xúc của một người con gái khi yêu: chờ đợi, nhớ nhung, khắc khoải, khát khao, thất vọng và thực sự với những kẻ đang yêu chỉ cần được người mình yêu bên cạnh đã là cả một trời hạnh phúc:

Cho em một ngày, một ngày thôi
Một ngày không khắc khoải chờ đợi
Một ngày không mưa rơi, mưa rơi buồn tủi
Một ngày không tê tái heo may.

Cho em một ngày, một ngày thôi
Một ngày không có đêm vời vợi
Một ngày đôi chân, đôi chân không mệt mỏi
Đường về không có lá thu rơi.

Là một ngày anh đến không trễ hẹn cùng em
Một nụ hôn say đắm sau những lời đầu tiên
Ngày mùa đông ấm áp trong vòng tay anh nồng nàn
Một ngày cho em, cho em một ngày dịu dàng.

Là một ngày anh đến như ước nguyện của em
Ngày trời xanh trong vắt như tiếng cười của anh
Ngày mùa đông ấm áp trong vòng tay anh nồng nàn
Một ngày cho em, cho em một ngày dịu dàng

Mong về Hà Nội đối với tôi là một kỉ niệm, khi lần đầu ở xa trong một thời gian dài. Đó là cái nhớ cồn cào về cái không khí heo may cuối thu, cái giá lạnh của mùa đông, những cơn mưa bụi đầu xuân… những thứ mà ở phương Nam nắng gió chưa và không bao giờ có được. Cái rét của miền Bắc là một đặc sản mà chỉ những ai đã đi xa mới nhớ, mới biết “thương áo len cài vội, một chiều đông rét mướt”.

Nhạc của Dương Thụ là vậy, vẫn luôn khắc khoải yêu thương. Dường như ông rất thấu hiểu tâm lý nữ giới “nói vậy mà không phải vậy” như Ngọc Lễ viết “con gái nói ghét là yêu” vậy, với Dương Thụ là:

Giận chi giận chi em?
Lời nói em gió thoảng.

Lòng em còn yêu anh
Còn nhớ mong khắc khoải
Một mai đành xa anh
Khổ đau anh có biết?

Và luôn sống với những kỉ niệm của thuở còn yêu

Đã biết em để mất anh rồi
Tiếng chim ngừng hát bên trời.
Đã biết sông mùa lũ dâng tràn
Cuốn đi bờ bãi ngút ngàn tình yêu.

Đã biết nhau để mãi xa rời
Lá xanh rụng giữa xuân ngời.
Đã biết yêu là vẫn thế rồi
Trái tim còn mãi hát lời tình yêu.