Điện mặt trời trên mái nhà các hộ dân
Góc nhìn từ phía Nhà nước của một người dân
Năng lượng là vấn đề sống còn của mọi quốc gia, một quốc gia phát triển là một quốc gia sản xuất và sử dụng nhiều năng lượng.
Nhà nước và các doanh nghiệp đã đầu tư rất nhiều tiền xây dựng các cơ sở sản xuất năng lượng như nhà máy thủy điện, nhiệt điện, khí điện, .. nhưng hàng năm chúng ta vẫn đối mặt với vấn đề thiếu hụt năng lượng.
Trong khi đó, Hệ thống điện mặt trời trên mái nhà của các hộ dân là nguồn năng lượng khổng lồ với nhiều ưu điểm trong đầu tư thì Nhà nước lại chưa có chính sách phù hợp để phát triển.
Trước hết, tôi liệt kê một số ưu điểm về đầu tư của Hệ thống điện mặt trời trên mái nhà hộ dân:
- Huy động nguồn vốn từ người dân, làm ngay trên mái nhà có sẵn, nhà nước không phải bỏ vốn, không bỏ tài nguyên.
- Đầu tư nhỏ, linh hoạt, triển khai nhanh
- Nhà nước không cần quy hoạch, người dân tự tính toán đầu tư dựa trên nhu cầu và nguồn lực, không bị dư thừa, không bị mất cân đối.
- Dễ thay thế, dễ di chuyển, dễ bán lại, dễ thanh khoản
- Ngày nóng dùng nhiều điện thì hệ thống cũng phát nhiều
- Phạm vi đầu tư hẹp, ít truyền dẫn
- 1/4-1/3 hộ đầu tư đủ phục vụ cho toàn bộ các hộ dân xung quanh vào ban ngày.
Nói chung là hiệu quả kinh tế sẽ tăng lên, huy động được vốn trong dân đầu tư vào sản xuất và tạo ra thêm nhiều năng lượng, tiết kiệm các chi phí gián tiếp.
Nhà nước cần làm gì?
Điều duy nhất cần làm là có chính sách phù hợp để khuyến khích người dân đầu tư Hệ thống điện mặt trời trên mái nhà theo hệ hòa lưới, không dùng pin lưu trữ.
Cụ thể hiện nay nhà nước chỉ cần: khuyến khích lắp công tơ 2 chiều và cho phép bù trừ trực tiếp lượng điện mà hộ dân sản xuất thừa trả lên lưới vào ban ngày với lượng điện hộ dân sử dụng từ lưới do không thể sản xuất vào ban đêm.
Nhà nước sẽ có một vài vấn đề khi thực hiện chính sách bù trừ trực tiếp này:
- Không thu được thuế VAT, thuế thu nhập từ việc sản xuất điện của người dân.
Việc lắp đặt hệ thực hiện trên mái nhà có sẵn của người dân, không sử dụng tài nguyên của nhà nước, việc không thu VAT là hợp lý.
Người dân tự sản xuất, tự tiêu thụ, việc không thu thuế thu nhấp cũng là hợp lý.
- Vướng vào một số vấn đề về quy tắc tài chính.
Hộ gia đình lâu nay vẫn không được đối xử như doanh nghiệp, họ mua hàng nộp thuế VAT mà không được khấu trừ VAT, cho nên không nên áp dụng các quy tắc tài chính với các hộ gia đình.
Hơn nữa, khi người dân bỏ tiền ra đầu tư hệ thống điện mặt trời trên mái nhà, họ lấy từ nguồn tiền thu nhập của họ, bản thân nguồn tiền này đã được đóng thuế.
Tài nguyên duy nhất họ sử dụng trong quá trình vận hành là ánh sáng mặt trời, đây không phải là tài nguyên của nhà nước.
Kết luận
Với chi phí đầu tư hệ thống điện mặt trời trên mái nhà hiện nay, với mức giá điện nhà nước đang bán cho các hộ dân hiện nay, chỉ cần 1 chính sách cho phép bù trừ trực tiếp lượng điện sản xuất và tiêu thụ của các hộ dân, chúng ta có thể khuyến khích hàng triệu hộ dân trên toàn quốc bỏ tiền ra đầu tư hệ thống này.
Hàng triệu mái nhà đó sẽ tạo ra nguồn năng lượng khổng lồ đóng góp vào tổng năng lượng tạo ra của cả đất nước. Ngân sách và các doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được rất nhiều tiền đầu tư vào các dự án năng lượng và dịch chuyển sang các dự án khác hiệu quả kinh tế hơn.