Nét văn hóa tín ngưỡng quan trọng nơi dinh Vạn Thủy Tú

thông qua hơn 200 năm, dinh Vạn Thủy Tú là nét tiêu biểu cho truyền thống văn hóa & tín ngưỡng của cư dân miền biển Phan Thiết.

tên thường gọi DINH VẠN THỦY TÚ

Dinh Vạn Thủy Tú là Địa Chỉ tham quan nổi tiếng thu bán chạy cả trong cũng giống như ngoài nước của thành phố Đi Phượt Phan Thiết tọa lạc tại ADD 54 Ngư Ông, Đức Thắng, Thành phố Phan Thiết, Bình Thuận. Cái brand name Vạn Thủy Tú bộc lộ ước mơ về một làng vạn chài giàu có and trù phú. Xưa kia lớp lớp người dân miền trung bộ di cư vào đó thành làng lập ấp & mỗi vạn chài đều phải có thiết chế về thờ cúng Nam Hải cự tộc Ngọc Lân tôn thần (thờ Cá Voi).

đc biết tục thờ cá Voi là khi xưa là của người Chăm, nhưng từ lúc người Việt & người Hoa đến đây thì nó đã đc bản địa hóa, biến thành tín ngưỡng riêng của hai dân tộc này.

VỀ TỤC THỜ CÁ ÔNG

Tục thờ cá Ông (cá Voi, Cá nhà Táng, các loại cá lớn khác) có mặt thịnh hành ở dọc ven biển miền trung từ Thanh Hóa trở vào đến cục bộ các tỉnh ven biển miền nam bộ, đc các ngư dân vô cùng kính ngưỡng & tôn là thần Nam Hải. Lúc đầu tục này bắt đầu từ người Chăm bởi theo quan niệm của bọn họ Cá Ông đó là hiện thân cho vị thần biển cả. Sau từ từ đã phiên bản địa hóa & biến thành tín ngưỡng của toàn bộ cơ thể Việt lẫn Hoa - các người tin rằng Cá chính là hiện thân cho chiếc áo choàng sau của quan âm ném xuống biển để cứu vớt ngư dân. Mục đích của tục lệ nhằm cầu cho quốc thái dân an, đời sống ấm no, nhất là cầu an yên cho ngư dân ra khơi & đánh được các mẻ cá lớn. Một nguyên do khác cho tục thờ này là Cá Voi được cho thường cứu nạn ngư dân bên trên biển.

Theo cổ điển, người nào phát hiện được xác cá Ông trôi dạt vào bờ thì phải có bổn phận làm lễ an táng cho Ông. Xác đc rửa sạch bằng rượu and tẩm liệm bằng vải đỏ, có người còn lấy giấy thấm nước dãi ở miệng cá để phơi khô tiếp nối đốt lên trị bệnh suyễn. Cá đc chôn ở những đụn cát gần bãi biển, sau ba năm thì cải táng và làm lễ Nghinh Ông (điển hình ở Bến Tre) hay Cầu Ngư (ở làng Thái Mân Đà Nẵng) rồi đem cốt vào vạn để thờ.

Với những người phát hiện ra cá Ông thì được nhân dân rất tôn sùng & dưới triều Nguyễn còn được miễn cho sưu dịch 3 năm tương ứng với ba năm "chịu tang". Hàng năm người dân sẽ lấy ngày Ông lụy bờ (dạt vào bờ) làm lễ cúng giỗ theo nghi thức. Làng nào mà cá dạt bờ thì được đánh giá như màu đỏ may mắn, muôn đời ấm no, tai qua nạn khỏi.

lịch sử HÌNH THÀNH

Năm 1762, người dân làng Thủy Tú ở vùng đất Phan Thiết ngày này đã lập nên vạn này để thờ Cá Ông. Lúc mới xây đắp nó bao gồm chính điện đặt thờ thần Nam Hải và đặt sát biển, nhưng qua các bước bồi lấp đã có vị trí như ngày nay.

đặc biệt quan trọng dinh có duyên với những vua chúa Nhà Nguyễn khi được nhận tới 24 sắc phong bên dưới triều đại của 5 vị vua bao gồm: Thiệu Trị, Tự Đức, Đồng Khánh, Duy Tân, Khải Định, riêng Tự Đức đã ban tới 10 sắc phong, nhiều trong những số đó hiện thời còn đc bảo quản khá nguyên vẹn.

Năm 1996, nhà nước xếp hạng dinh vào diện di tích lịch sử vẻ vang cấp giang sơn. Trong năm 2003, viện hải dương học Nha Trang đã giúp sức dinh phục chế bộ xương cá voi lớn nhất được phơi bày tại đây, đóng góp thêm phần tôn thêm giá trị cho Vạn Thủy Tú Phan Thiết.

bản vẽ xây dựng DINH VẠN THỦY TÚ

Dinh Vạn Thủy Tú hoàn toàn có thể gọi là đình do cách phong cách thiết kế, bài trí & thờ phụng. Hương án chính giữa đình Vạn Thủy Tú thờ Nam Hải Cự tộc Ngọc Lân tôn thần; bên trái thờ Thủy Long thánh phi nương nương tôn thần & bên phải thờ Thái hiệu tiên sư tôn thần. Phía sau là phòng lưu giữ, bảo tồn các bộ cốt cá voi. Phía hữu là doi đất rộng gọi là Ngọc Lân Thánh địa để mai táng cá Ông. Khi Ông lụy (chết), sẽ đc chôn cất tại đây. Sau 3 năm sẽ được thiết kế lễ cải táng đem cốt vào thờ như ở các vùng khác.

ngoài những sắc phong của những vua triều Nguyễn còn đc bảo toàn nguyên vẹn thì nơi đây còn lưu giữ chiếc Đại Hồng Chung (Chuông đồng) đc đúc bên dưới thời Tự Đức, trên đó có lưu lại chữ "Tự Đức nhị thập ngũ niên - Xuân quý giáo đáng - Thủy Tú Vạn - Bổn Vạn đồng ký”. Thêm vào đây là các văn tự, bài tế, liễn, hoành phi bằng chữ Hán Nôm có giá trị di sản rất cao.

Điểm đặc biệt nhất phải nói đến là bộ xương cá Voi lớn nhất Khu vực Đông Nam Á với chiều dài 22m, khối lượng ước tính khoảng 65 tấn lúc còn sống, bây giờ bộ xương được phơi bày tại Dinh & không mất một trong những phần xương nào. Không chỉ là vậy, dinh còn lưu trữ tủ chứa đồ hơn 300 bộ xương cá Voi lớn nhỏ tuổi khác biệt. Hàng năm tại Dinh đều ra mắt các kỳ tế lễ được tổ chức trọng thể vào các ngày âm lịch: 20/2 (Tế Xuân); 20/4 (Cầu ngư); 20/6 (Chính mùa); 20/7 (Chèo dọc) & 23/8 (Mãn mùa). Trong quá trình ra mắt nghi lễ còn tồn tại những hoạt động như hát bội, diễn buồn bực trạo, hội đua ghe, kéo co,...

thông qua hơn 250 năm Dinh trở thành biểu tượng cho văn hóa truyền thống và tín ngưỡng của người Phan Thiết với các giá trị về lịch sử vẻ vang cũng giống như di sản to lớn. Du khách lúc đến Phan Thiết chắc chắn sẽ không hề bỏ qua địa điểm Du Lịch Bình Thuận này, bởi ngoài tham quan bọn họ sẽ đc lắng nghe những mẩu truyện thú vị bao quanh Dinh Vạn Thủy Tú, từ đó hiểu hơn về con người & mảnh đất đầy nắng and gió này.

#dinhvanthuytu52hz #dinhvanthuytuphanthiet52hz #52hz #trekking52hz #xuantien52hz

Xem Thêm: https://52hz.vn/dinh-van-thuy-tu/

https://52hztrekking.weebly.com/blog/tham-dinh-van-thuy-tu-huong-en-tuc-tho-ca-ong

https://www.tumblr.com/52hztrekking/710157342466015232/dinh-van-thuy-tu